Periyodik muayene; 5 yılda bir olmak üzere ısı sayaçları için yapılan genel muayenedir. Muayene işlemleri EN-1434-5:2014 ISI SAYAÇLARI İLK DOĞRULAMA DENEYLERİ standardında ve ISI SAYAÇLARI MUAYENE YÖNETMELİĞİ 6 Temmuz 2018 CUMA Resmî Gazete Sayı:30470 Ek.1 ‘de belirtilen adımlardan oluşmaktadır. Isı sayaçları için üretim yılı ilk yılı kabul edilerek muayene süreleri takip edilmektedir. Isı sayacına ait üretim yılının son iki hanesi cihaz üzerinde aşağıdaki gibi işaretlenmektedir.
Muayene işlemi uygulanacak olan ısı sayaçlarının mühür ve damgalarının bozulmamış olması gereklidir. Damga muayene sonunda uygun olduğu anlaşılan ölçü ve ölçü aletlerinin üzerine konulan umumi ayar işaretidir. Mühür ve damga kullanımı ısı sayacına müdahale edilmesini engellemek için üretici veya yetkili servis tarafından ısı sayacına uygulanmaktadır. Mühür ve damgası bozulmuş ısı sayaçları muayeneden geçmez ve uygunsuzluk tutanağı ile il müdürlüklerine bilgilendirmesi yapılır.
Isı sayacının damga süresi dolmuş olması veya damgasının bozulmuş olması durumunda ısı sayacı cezalı duruma düşmektedir. Ölçüler ve Ayar Kanunu’nun 15. Maddesi uyarınca damgası kopmuş, bozulmuş, damga süresi geçmiş ölçü aletini (sayaç) kullanan kişiye, ölçü aletinin türüne ve kullanıldığı işin niteliğine göre 500 TL’den, 10.000 TL’ye kadar idarî para cezası verilir. Ayrıca bu ölçü aletlerine el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.
Isı sayaçlarına uygulanan muayene işlemleri sırasında cihaza ait akış ölçümü, sıcaklık ölçümü ve hesaplama sonuçları ısı sayacına ait doğruluk sınıfına göre sonuçlar değerlendirilir.
Isı sayaçlarına uygulanan muayene işlemleri sırasında cihaza ait akış ölçümü, sıcaklık ölçümü ve termal enerji hesaplama sonuçları incelenerek ısı sayacına ait doğruluk sınıfına göre sonuçlar değerlendirilir.
Değerlendirmeler sonucunda ısı sayacı izin verilebilir en yüksek hata sınırları(MİH) sınırları içerisinde ölçüm yapıyor ise damgalanır, hata sınırların dışında ise ısı sayacı mümkün ise tamir ve ayara tabii tutulabilir, tamir ve ayar işlemi uygulanamayan ısı sayaçlarının değişimi yapılması gerekmektedir.
Isı sayacı muayenesi sırasında etalon (test düzeneği) ile kıyaslama yapılır. Test düzeneğinin 3 farklı koşul altında ölçümlediği ısı enerjisi değeri ile hesaplanarak ısı sayacı tarafından hesaplanan ısı enerjisi ile kıyaslanarak ısı sayacının yapmış olduğu hata değeri % cinsinden bulunur. Bu değer izin verilebilir en yüksek hata değerini aşmamalıdır.
Etalon ekipmanlar, başlıca hassas terazi ve ITS-90 SPRT sıcaklık sensörlerinden oluşmaktadır. Bu ekipmanların doğrulaması günlük olarak yapılmaktadır. Hassas terazi kontrolleri referans ağırlıklar kullanılarak yapılırken, sıcaklık sensörlerine ait kontroller sadece doğrulama işlemlerinde kullanılan bir SPRT Pt25 (0.003 K hassasiyet) sıcaklık sensörü ile yapılır.