Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 30470 sayılı Isı Sayaçları Muayene Yönetmeliği, 6 Temmuz 2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu yönetmelikle merkezi sistemle ısıtılan binalarda, enerji maliyetlerinin paylaştırılmasında kullanılan ısı sayaçlarına muayene şartı getirildi. Muayene şartı bilindiği üzere elektrik, gaz, su, taksimetre vb. sayaçlar için de uygulamada olan bir şarttır. Üretildiği tarih itibarıyla 5 yılını doldurmuş ısı sayaçlarının, yetkilendirilmiş akredite kuruluşlar tarafından, cihaz performansının ve doğru ölçümleme yapabilirliğinin, Isı Sayacı Standardı EN 1434’e uygunluğunun test edilerek onaylanması gerekiyor. 5 yaşını doldurmuş ısı sayaçlarının periyodik muayenesi için akredite test laboratuvarına başvuruda bulunma ve muayene işlemini yaptırmak sorumluluğu; bina yönetim kurulu, bina yönetimi ve bina sahibine ait olacak. Başvuru süresi 1 Ocak 2019 itibarı ile başladı ve 31 Mayıs 2019 tarihinde son bulacak. Bu tarihten sonra periyodik muayene için başvuru kabul edilmeyecek. Başvurusu alınan cihaz için testi yapacak kuruluş, başvuru alındı belgesi verecek ve başvurusunu aldığı cihazların testini 2019 yılı sonuna kadar tamamlayacak. Isı sayacı için periyodik muayene başvurusunu yapan mükellef, Bakanlığın Metroloji ve Standardizasyon birimi tarafından yapılacak denetimde, başvuru alındı belgesini ibraz ederek her hangi cezai müeyyideye maruz kalmayacak. Başvuruda bulunmayan mükellefler ise her bir ısı sayacı için 2.598 TL ceza ödeyecek ve ısı sayaçlarına Bakanlık tarafından el konacak (3516 Ölçüler ve Ayar Kanunu 15c bendi).
“Test sonuçlarının güvenilirliği, testi yapan kuruluşun tarafsız ve bağımsız oluşuna bağlı”
Isı sayaçlarının periyodik muayene başvurusu için son bir aylık sürenin kaldığına dikkat çeken QLAB Isı Sayaçları Akredite Test Laboratuvarı Yöneticisi Ergun V. Taşdemiroğlu, testi yapacak laboratuvarın tarafsız ve bağımsız olması gerektiğinin altını çiziyor. Taşdemiroğlu, Isı Sayaçları Muayene Yönetmeliği’nin gecikmiş ama mutlaka olması gereken bir yönetmelik olduğunu, konuya ilişkin titiz çalışmaları için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TSE’yi takdir ve teşekkürle anmak gerektiğini söylüyor ve yönetmeliğin Türkiye’ye kazandıracağı faydaları şöyle özetliyor: “Türkiye’de satılan ısı sayaçlarının önemli bir kısmı ithalat yoluyla tedarik ediliyor. Yerli üreticiler de cihazlarında kullanmak üzere önemli ölçüde komponenti ithal ediyor. Yani bu cihazlar için göz ardı edilemez miktarda döviz ödemesi yapılıyor. Periyodik bakımla cihazın sağlıklı biçimde uzun yıllar hizmet vermesi ve böylelikle döviz tasarrufu sağlanacak. Bunun yanı sıra yerli üreticiler, marka değerini ve pazar paylarını korumak için ithal ettikleri komponentlerin kalitesini yükseltecek, toplam cihaz kalitesi artacak, cihaz ömürleri uzayacak. Düşük teknolojili, kısa ömürlü, cihaz ve komponent ithalatı azalmış olacak. Isı sayaçları için yapılacak Ar-Ge çalışmaları artacak. Doğru ölçüm yapan ısı sayaçları, son kullanıcı tarafında hakkaniyet sağlanmasına yardımcı olacak. Bu cihazları satın alacak kişilerin de cihazın üretim tarihine dikkat etmeleri gerekiyor. Muayene periyodu 5 yıl olduğu, üretildiği tarih üzerinden ne kadar zaman geçmişse, bu süre beş yıllık periyottan düşeceği için, cihaz fiyatında ıskonto yapılmasını isteyebilecek.”
Isı sayaçlarının testi için 2019 yılı birim fiyat; KDV hariç 61.90 TL.
Ergun V. Taşdemiroğlu, QLAB çalışma koşulları ve sürecin işleyişi hakkında şunları söylüyor: “Türkiye’de ısı sayacı testlerini yapabilecek, bugün için Isılab Ölçüm ve Kontrol Sistemleri Anonim Şirketimizin laboratuvarı QLAB dahil, dört akredite kuruluş bulunuyor. Bu kuruluşlar Bakanlığımızın web sitesinde listeleniyor. Bu kontrolleri yapacak olan kuruluş, tarafsız ve bağımsız olmalı. Zira testleri yapmak için, üreticisinden cihazlara ait iletişim protokolünü, test yazılımını vb. almak gerekebiliyor. Tabiidir ki hiçbir üretici, aynı zamanda bir diğer kuruluşu ile ısı sayacı üreten, ithal eden, satan bir test kuruluşuna bu datalarını vermek istemeyecek. Ayrıca test sonuçlarına güven duyulabilmesi için de tarafsız ve bağımsızlık şart.
QLAB’a test edilmesi için teslim edilen ısı sayaçlarının MID direktiflerine uygunluğunu, Isı Sayacı Standardı EN 1434’e uygunluğunu test ediyoruz. Test değerleri sahada beş yıl daha sorunsuz çalışabileceği doğrultusunda ise cihaza ‘damga’ dediğimiz hologram etiketlerimiz monte ediliyor. Bu etiketlerde testi yapan kuruluş, testin yapıldığı yer, zaman, hatta kişi bilgileri yer alıyor. Cihazın pilinin değişmesi gerekiyorsa, talep doğrultusunda gerçekleştirebiliyoruz, kalibre edilmeye uygun bir cihaz ise kalibre edebiliyoruz. Cihazların sökülme ve yeniden montajı yetkin bir kuruluşa yaptırılması gereği konusunda cihaz sahiplerini uyarıyoruz. Test sonucunda kullanımı uygun olmayan cihazlar için üç nüsha ‘Uygunsuzluk Tutanağı’ düzenliyoruz. Söz konusu tutanağın; bir nüshası ilgili il müdürlüğüne, bir nüshası posta yoluyla iadeli taahhütlü olarak müracaat sahibine gönderiyoruz. Bakanlık tarafından açıklanan test ücreti her bir cihaz başına KDV hariç 61.90 TL’dir. Bakanlık her yıl yeniden değerlendirme oranı ile yıl boyunca geçerli olacak fiyatı belirler.
QLAB olarak ısı sayaçları konusunda bir ihtisas üssü olarak çalışıyoruz. 6 aylık periyodla kullandığımız tüm test düzeneği ve cihazlarımızın kalibrasyonlarını kontrol ediyoruz. Yaptığımız işin tüm ülkemiz için değer yarattığına inanıyoruz.
QLAB
Isılab Ölçüm ve Kontrol Sistemleri A.Ş. ve Ergun V. Taşdemiroğlu Hakkında
Ergun V. Taşdemiroğlu, 2013 yılında İ.T.Ü.’nden maden mühendisi olarak mezun oldu. Koç Üniversitesi MBA programını tamamlayan Taşdemiroğlu, Daf Enerji A.Ş.’de Ürün Geliştirme Uzmanı ve Ar-Ge bölümünde takım lideri olarak görev aldı. Isı sayacı geliştirmek üzerine, uluslararası kuruluşlarla işbirliği içinde gerçekleştirilen Ar-Ge projelerinde görev aldı. Daf ve Danfoss ortaklığında geliştirilen Daf SonicHeat ısı sayacında proje yöneticisi olarak çalıştı.
“TS EN ISO/IEC 17020 Uygunluk Değerlendirmesi-Çeşitli Tiplerdeki Muayene Kuruluşlarının İşletimi için Şartlar”a sahip olan QLAB’ı kurdu. QLAB, TSE tarafından yapılan denetimleri başarıyla geçti. Isılab Ölçüm ve Kontrol Sistemleri A.Ş. bünyesindeki QLAB’ın test düzeneği ve ekipmanlarının seçimi ile kurgulanması sürecinin her aşamasında görev aldı.